pdf A054(2009) Advies nieuwe verontreinigingen in de bodem van het landelijk gebied
De TCB heeft op verzoek van de ministers van VROM en LNV advies uitgebracht over nieuwe verontreinigingen in de bodem van het landelijk gebied. De TCB heeft zich in het advies vooral gericht op wat volgens de TCB de meest relevante verontreinigingen zijn en op het formuleren van (onderzoeks)aanbevelingen.
De belangrijkste conclusies en (onderzoeks) aanbevelingen uit het advies staan hieronder.
Het huidige toelatingsbeleid biedt onvoldoende garantie om te voorkomen dat nieuwe verontreinigingen in het milieu en mogelijk ook in de bodem terechtkomen. De TCB adviseert om extra maatregelen te laten opnemen in het toelatingsbeleid en/of het emissiebeleid die kunnen leiden tot het beperken van emissies en effecten van stoffen.
Omdat er weinig kennis en informatie is over welke nieuwe verontreinigingen via de bodem de grootste risico’s vormen, voor het ecosysteem en de mens heeft de TCB een expert judgement uitgevoerd. De aanpak die de TCB heeft gehanteerd voor het uitvoeren van de expert judgement kan uitgangspunt zijn voor een meer diepgaande studie die bijvoorbeeld door een onderzoeksinstituut uitgevoerd wordt. Hierbij zouden ook fysisch-chemische eigenschappen en de structuur van stoffen kunnen worden betrokken.
Een criterium dat een belangrijke rol heeft gespeeld bij de expert judgement zijn de productie- of de gebruiksvolumes van de stofgroepen. Een ander criterium is de mate waarin de stof direct op de bodem of in het grondwater terechtkomt. Ook de grootte van het bodemareaal waarop de stofgroepen terecht komen is een criterium. Resultaat van de expert judgement door de TCB is dat de hoogste prioriteit van nieuwe verontreinigingen voor ecologie en voor de mens volgens de TCB ligt bij diergeneesmiddelen. De TCB legt ook een hoge prioriteit bij desinfectanten. Aangezien er weinig gegevens beschikbaar zijn over het gebruik van desinfectanten in Nederland beveelt de TCB aan om deze gegevens te verzamelen.
Bij het identificeren van nieuwe verontreinigingen gaat het over het algemeen om stoffen die nog relatief onbekend zijn, waar nog geen normen voor bestaan of waar nog weinig ervaring mee is opgedaan bij het uitvoeren van metingen. Indien de chemische identiteit van nieuwe verontreinigingen nog niet bekend is, biedt chemische screening de mogelijkheid uit te zoeken welke stoffen in hoge concentraties in bodem en grondwater worden teruggevonden. De TCB beveelt aan om de chemische screening te combineren met biologische toetsen voor het signaleren van relevante nieuwe verontreinigingen.