De TCB is op verzoek van de Minister ingegaan op een aantal specifieke vragen.

Wat is het belang van gezonde bodemecosystemen voor de bodem en voor bodemgebruik? De TCB ziet dit zo: het bodemecosysteem heeft essentiële functies zoals vruchtbaarheid, vastlegging en doorvoer danwel afbraak van stoffen, plaagbestrijding, bufferend vermogen, waterbergend vermogen, vastlegging van stof, CO2 en andere broeikasgassen, draagvermogen en visuele - en belevingsaspecten. De functies zijn in principe tegelijkertijd en op dezelfde plaats aanwezig. Het bodemecosysteem kan dus beschouwd worden als een voorraad van nuttige ecologische functies. Bodemgebruik leidt tot het optimaliseren van ecologische functies ten koste van anderen. Het bodemecosysteem kan zich herstellen na het beeïndigen van gebruik, maar dat gaat wel langzaam vergeleken met de snelheid van het geschikt maken voor een bepaalde gebruiksvorm.

Verstandig omgaan met de bodem betekent dat de ecologische functies van de bodem gebruikt worden op een duurzame wijze. Dit houdt volgens de TCB het volgende in:
* gebruik van een ecologische functie leidt niet tot locale uitputting of vernietiging hiervan;
* bij het gebruik van een bepaalde ecologische functie blijven overige functies ter plaatse zoveel mogelijk intact;
* het herstelvermogen van de bodem blijft intact, dus de functies die tijdelijk en soms langdurig ter plaatse afwezig zijn geweest moeten terug kunnen keren en belangrijke organismen moeten voorradig blijven;
* de snelheid van herstel is in verhouding met de snelheid waarmee van gebruik wordt gewisseld;
* alle ecologische functies moeten voldoende ruimte krijgen, dit stelt grenzen aan de schaal waarop gebruik mag plaats vinden;
* gebruik van het bodemecosysteem mag de omgeving zoals het grondwater en aanliggende ecosystemen, niet belasten.

Hoe kan dit belang gecommuniceerd worden met relevante actoren? De TCB bespreekt de volgende illustratieve aspecten:
* nuttige functies van bodemecosystemen;
* visuele en belevingsaspecten van bodem en
* situaties waarbij het door menselijk handelen niet goed gaat of juist zeer goed gaat met het bodemecosysteem.

Het bewezen nut van bodemecosystemen voor de mens is volgens de TCB vooral een startpunt voor de communicatie en geen als afbakening van de te beschermen onderdelen.

Hoe zou de toestand en mogelijke ontwikkeling van bodemecosystemen het best in beeld kunnen worden gebracht en is het mogelijk expliciete doelstellingen voor gezonde ecosystemen bij verschillende gebruiksfuncties te formuleren? De TCB stelt dat het beeld van bodemkwaliteit tot nu toe beperkt is gebleven tot fysisch-chemische bepalingen. Dat vindt de TCB te weining gezien het belang van het bodemleven. Daarom beveelt de TCB aan om in eerste instantie een inventarisatie uit te voerenvan de karakteristieken van representatieve bodemecosystemen. Een inventarisatie die ook de niet-levende componenten omvat om de koppeling te kunnen maken tussen fysisch-chemische kwaliteit en het bodemleven.

Welke lopende onderzoeken/bestaande methodieken kunnen bijdragen, en welk nieuw onderzoek moet worden geïnitieerd? De TCB geeft aan dat ze hierover nog geen afgerond oordeel kan geven. In een aanvullend advies zal de TCB uitgebreid op dit onderwerp ingaan.

Op verzoek van de Directie Bodem, Water, Landelijk Gebied i.o. heeft de TCB begin augustus een advies uitgebracht inzake het NRB-project 'Bodemonderzoek en zorgplichtsanering.